A° (angström): bkz angström.
aberasyon (aberration): Görüntü bozulması. bkz görüntü bozulması.
acromatic: Kromatik görüntü bozulmasına karşı gerekli düzeltme yapılmış olan objektif. bkz kromatik görüntü bozulması.
actinic: Işığın herhangi bir madde üzerinde kimyasal ya da fiziksel değişim yaratabilme gücü. bkz aktinik.
Actinometer: Eski devirlerde kullanılmakta olan bir tür ışıkölçere verilen ad. bkz aktinometre.
acutance: Görüntü keskinliğinin ölçüsüdür. Görüntüyü oluşturan yoğunluk bölgelerindeki sınırların eğim açısının darlığı görüntünün kesinlik derecesini belirler. bkz akütans.
açı: Bir objektifin gördüğü alanın dereceyle ifadesi.
açık kompozisyon (open composition): Fotoğraf düzlemi üzerinde betimlenen gerçekliğin, gerçekte fotoğrafın sınırları dışında da sürüp giden doğal gerçekliğin bir parçası olduğu izlenimini verecek şekilde düzenlenmesi.
açıklık: Fotoğraf makinesinde çapı, ışığın girebildiği delik.
açıklık açısı: Bir mercek yüzeyinin etkin çapının odak uzaklığına oranı.
açma: Normalden fazla pozlanmış ve geliştirme banyosundan etkilenmiş film ya da baskılardaki yoğunluğun kimyasal yöntemlerle azaltılması.
adaptör: Fotoğrafçılıkla bir objektifle çapları birbirinden farklı olan parçalarından birini ötekine geçirebilmek için yararlanılan bağlayıcı, farklı boy ve şekillerdeki metal tüp, soket, priz, bilezik benzeri parça; uyarlayıcı.
A/D konvertör (A/D convertor): Analog/Dijital konvertör, analog bir sinyali sayısala çeviren mekanizmayı ifade eder. Bilgisayarlar ancak dijitale dönüşmüş sinyalleri tanıyabilir.
additive synthesis: Toplamsal temel renkleri (Red/kırmızı, Green/yeşil ve Blue/mavi) esas alan ve diğer renkleri bunların çeşitli oranlarda birleştirilmesinden oluşturan renk sistemi. bkz toplamsal renk sentezi.
Add On Lens: Objektiflere dışarıdan bağlanan ek objektifler. Türüne göre mevcut objektife geniş açı, makro veya tele yönünden destek sağlar.
Adobe Photoshop: Piksel tabanlı görüntü, resim ve fotoğraf düzenlemede bir tek biçim olan, Adobe Systems’in sayısal fotoğraf işleme yazılımıdır. Vektörel işlemlerde ve yazı işleme konusunda yeteneklidir.
Advanced Photo System: 35 mm fotoğraf makinesini öğrenmekle zaman harcamak istemeyen bir kullanıcı için Kodak’ın fotoğraf çekimini kolaylaştırma girişimidir.
AE (Auto Exposure): Otomatik pozlama. Mevcut ışık şartlarında makinenin en uygun pozlamayı yapmasını hedefler. Sık kullanılan üç farklı tipi: Program (P), diyafram öncelikli (Av) ve enstantane öncelikli (S ya da Tv)’dir.
AE (Automatic Exposure Metering): Otomatik pozlama sistemi.
AE bracketing: Otomatik Pozlama Braketi ile fotoğraf makinesi fotoğrafı üç farklı pozlama ayarında çekerek, daha sonra istenen görüntünün seçilmesine olanak tanır.
AE otomatik poz kilidi (Auto Exposure-lock): Otomatik pozlamayı kilitleme anlamına gelir. Amaç poz ölçümünden sonra değişmemesini sağlamaktır. Otomatik pozun alınması için makine ölçüm yapılacak nesne veya alana doğrultulur, deklanşöre yarım basılı tutarak bu değerlerin değişmemesi sağlanır ve kompozisyon ayarlanır, çekimin tamamlanması için deklanşöre tam basılır.
aerial perspective: Atmosferde oluşan sis ve pus gibi meteorolojik olayların fotoğrafta yarattığı uzaklık ya da derinlik duygusu.
aerokartograf: Havadan harita çıkarmaya yarayan fotogrametri aleti.
AF (AutoFocus): Otomatik netlik ayarı. Netlenecek konu fotoğrafçı tarafından ekranın belirli alanına getirildikten sonra objenin bulunduğu mesafe deklanşöre yarım basmak suretiyle netlenir. bkz otomatik netleme.
AF kilidi (AF lock): Otomatik netleştirme / otomatik pozlama kilidi. Otomatik netlik yapıldıktan sonra değişmesini önleyen mekanizma.
AF otomatik odaklama aydınlatıcı: Zayıf aydınlatma koşullarında fotoğraf makinesinin otomatik odaklama işlemini gerçekleştirebilmesi için yeterli aydınlatma sağlamak için kullanılan, düşük güçte bir kırmızı ışık kaynağıdır.
AF ölçüm alanı: Bir fotoğraf makinesinin otomatik netleme sisteminin, keskinliği ölçtüğü ve ayarladığı nokta veya alan.
agitation: bkz ajitasyon.
agrandisman (enlargement): Fotoğraflara boyut kazandırma işlemi, büyültme.
agrandisör (Fr Agrandisseur, İng enlarger): Negatif film görüntüsünü, fotoğraf kâğıdına kendi orijinal boyutlarından daha büyük boyutlarda ve net olarak basılabilmesini sağlayan optik düzenek; büyütücü, büyülteç.
ağartma banyosu: Görüntünün yoğunluğunu azaltmak ya da soldurmak için kullanılan kimyasal banyo.
ağıl: Kimi görüntülerdeki çok ışıklı cisimleri çevreleyen ışıklı teker, hale.
aile fotoğrafı: Aile bireylerinin bir arada bulunduğu fotoğraf.
ajitasyon (agitation): Kimyasal işlemler sırasında, duyarlı yüzeye sürekli olarak bozulmamış banyonun temas etmesini sağlayan yöntem. Bu yöntem özellikle film ve kâğıtların geliştirme banyosunda bulundukları sırada ve saptama banyosunun (tespit banyosu ya da fix) ilk birkaç dakikasında çok önemlidir. Üretici firmaların bu konudaki uyarılarına aynen uyulmalıdır.
akromatik (achromatic): Beyaz ışığı çözümlemeden geçiren; renksemez. / Kromatik renklerin dışında kalan siyah, beyaz ve gri. / Kromatik görüntü bozulmasına karşı gerekli düzeltme yapılmış objektif. bkz akromatik objektif.
akromatik objektif (achromatic lens): “Kromatik” görüntü bozulmasına karşı gerekli düzeltme yapılmış olan objektif. bkz kromatik görüntü bozulması.
akromatik renk: Işıktaki farklılıkların tondan yoksun bir şekilde ayırt edilmesiyle oluşan renk: siyah, beyaz ve gri gibi.
aktinik (actinic): Işığın herhangi bir madde üzerinde kimyasal ya da fiziksel değişim yaratabilme gücü. Film üzerine düşen ışık duyarkatı oluşturan gümüş tuzlarının yapı değişikliğine uğramalarını, siyah metalik gümüşe dönüşerek görüntüyü oluşturma ayarını sağlamaktadır.
aktinometre (actinometer): Eski devirlerde kullanılmakta olan bir tür ışıkölçere verilen ad.
akütans (acutance): Görüntü keskinliğinin ölçüsüdür. Görüntüyü oluşturan yoğunluk bölgesindeki sınırların eğim açısının darlığı görüntünün keskinlik derecesini belirler. Bu açı büyüdükçe görüntü keskinliği kaybolur. bkz keskinlik.
alaminüt (Fr à la minute): Çarçabuk, anında, hemen, şipşak. / Banyosu içinde, bir karanlık kutu ve objektiften oluşan basit, körüklü fotoğraf makinesine verilen ad.
alan açısı: Objektiflerin kapsadığı yatay alanın açısı.
alan derinliği (dept of field): Üzerinde odaklama yapılan cismin önünde ve arkasında oluşan seçik alandır. Bu alan cismin önünde 1/3, arkasında ise 2/3 oranında oluşur. Alan derinliğinin darlığını ya da genişliğini etkileyen üç öğe objektifin odak uzunluğu, kullanılan diyaframın açıklığı ve cismin fotoğraf makinesine olan uzaklığıdır. bkz net alan derinliği.
alan derinliği ön gösterimi (depth of field preview): Bazı fotoğraf makinelerinde alan derinliğinin kullanıcı tarafından görülmesini sağlayan, diyafram açıklığının sağladığı görüntüyü donduran bir düğme veya kol bulunmaktadır. Tüm netleme, lens (mercek) açıkken veya en büyük diyafram açıklığı ayarında yapılır. Günümüzde otomatik SLR makinelerinin çoğunda alan derinliği ön gösterimi bulunmazken, eski manuel makinelerde daha yaygın kullanılmaktadır.
albüm (album): Resim, fotoğraf, pul gibi şeyleri dizip saklamaya yarayan bir tür defter.
algoritma: Bir amacı gerçekleştirmek amacıyla ortaya çıkmış, tanımlı mantıksal veya matematiksel kural setleri.
alt açı: Fotoğraf makinesinin konuya göz seviyesinin altında bakması.
altın oran: Resim, fotoğraf, heykel ve mimaride kullanılan bir orantı yasası. Herhangi bir geometrik biçimde, varlığı estetik bir üstünlük sayılan oran; altın bölüm, altın kesit; golden section. Parçalar arasındaki orantıda, küçük parçanın büyüğe oranı, büyük parçanın bütün parçaya oranına eşittir. Cebirsel olarak; a/b= b/ (a/b) biçiminde ifade edilir. Parçalar arasındaki oranın değeri olan 1.618 ya da yaklaşık 3/5, “altın sayı” adını alır. Altın Oran geometrik olarak, iki kareden oluşan bir dikdörtgenin köşegeni aracılığıyla kurulur.
amatör: Para kazanma kaygısı dışında, zevki için fotoğraf çeken kişi. Bu fotoğraf becerisinin değil, amacının tanımıdır.
anahtar ışık: Konuyu aydınlatan ana ışık kaynağı. Genellikle noktasal ışık veren sert ışık kaynağıdır ve keskin gölge oluşturur.
anahtar ton: CMYK görüntüdeki siyah. / Bir görüntüdeki en önemli veya ana ton, özellikle siyah ve beyaz arasındaki orta tondur.
analog: Orantılı bir etkinin, göstergenin veya kaydın bir diğerinin fiziksel özellik veya değişime oranı.
anamormik objektif (anamorphic lens): Filmin boyutunu değiştirmeden, objektifin açısını genişleten optik sistem. Dikdörtgen bir konu, kare boyutlu filme uyarlanır. Geniş bir görüş açısındaki görüntüyü sıkıştırarak belirli bir çerçeveye sığdıran objektif türüdür. Sinemaskop filmler de bu objektiflerle çekilmektedir. Daha sonra göstericiye takılan bir parça ile görüntünün yayılması sağlamakta ve tüm perdeyi kaplamaktadır.
ana renkler: Işık olarak ana renkler: kırmızı (red), yeşil (green) ve mavi (blue).
anastigmat: Astigmatizmi oluşturan çoğu optiksel yanılmaların düzeltilmesiyle oluşturulan bileşik mercek sistemi.
angström (angstrom): Sayısal olarak 1×10-10 m (1 metre’nin 10 000 000 000’da birine) eşit olan uzunluk birimi. Simgesi Å. Işık dalga boylarını ölçme birimidir.
anthotype: Bir tür baskı tekniği.
antihalojen tabaka (anti-halation backing): Filmlerin arka yüzeylerine sürülen ve taşıyıcı taban ya da fotoğraf makinesinin arka kısmından yansıyarak yeniden filme dönüp “halelenme”ye neden olan ışığı emerek yok eden boyalı katman.
antioksidan: Duyarkat ya da banyodaki kimyasalların özelliklerinin bozulmasını engelleyen kimyasallar.
antiplanat: Küresellik kusurunu düzelten objektif.
antistatik bez: Objektifleri ya da saydamları silmek için ve statik elektrikten kaynaklanan toz zerreciklerini uzaklaştırmak için kullanılan ilaçlı bez.
aperture (diyafram): Bir objektif içerisinde göz bebeğine benzeyen ve objektiften geçen ışık miktarını düzenleyen mekanizma.
aperture (diyafram açıklığı): Işığın objektif içinden duyarkata (film ya da algılayıcı yüzeyine) geçişindeki standart açıklık değerleri. Bu açıklıklar f değerleri ile belirlenir. Gözün irisine benzeyen bir biçimde, yaprakçıkların üst üste gelmesi açıklığın çapını denetler. Net alan derinliğini denetleme araçlarından birisidir. bkz diyafram açıklığı.
AP (Aperture Priority) diyafram önceliği: Otomatik fotoğraf makinelerinde, diyafram değerinin elle kumanda edilerek belirlendiği konum. Bu konumda, belirlenen diyafram değerine göre makine otomatik olarak pozlamaya uygun olan örtücü değerini belirler. Mod kadranında A, Av olarak gösterilir.
aplanat (aplanat): Küresel görüntü bozulmasına karşı gerekli düzeltme yapılmış olan objektif. bkz küresel görüntü bozulması.
apokromatik objektif (apochromat lens): Spektrumun tüm renkleri için kromatik görüntü bozulmasına karşı gerekli düzeltme işlemi yapılmış olan objektif. / Tayftaki üç ana renk içinde odak uzaklığı aynı olacak şekilde düzeltilmiş, yani renksel sapma kusuru giderilmiş mercekler. bkz kromatik görüntü bozulması.
APS (Advanced Photografic System) – İleri fotoğrafik sistem: Gelişmiş fotoğraf sistemi anlamına gelen ”akıllı” bir film türü.
aleyna'nın blogu 